Skup monet przedwojennych, II RP

Walutą obowiązującą w Polsce po I wojnie światowej była marka polska. Było jednak sprawą wiadomą, że jest to jedynie waluta tymczasowa. Proces zmiany waluty przyspieszyła postępująca inflacja, która już w 1923 roku osiągnęła poziom hiperinflacji. Jednym z nadrzędnych celów rządowej polityki pieniężnej stało się przeprowadzenie reformy finansów państwa. W myśl ustawy z 11 stycznia 1924 r. O naprawie Skarbu Państwa i reformie walutowej powołano do życia bank emisyjny. Zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią ministra skarbu Władysława Grabskiego, 28 kwietnia 1924 roku, powstał bank uprawiony do emisji środka płatniczego, a ponadto wprowadzono nową walutę – polską złotówkę (1 złotówka miała mieć równowartość 100 groszy). Nowa jednostka monetarna miała być bita ze złota, srebra, niklu i brązu, natomiast jedyną instytucją posiadającą monopol i przywilej emisji miała być odtąd mennica państwowa. Wartym odnotowania jest, że początkowo w obieg miał trafić nie „złoty” a „Lech” (Dekret w przedmiocie jednostki monetarnej waluty polskiej z 5 lutego 1919 r.), jak wiemy projekt ten nie doczekał się realizacji.

W 1924 roku w Warszawie bito jedynie dwu- i pięciogroszówki. Brak odpowiednich urządzeń uniemożliwiał wybijanie np. monet niklowych, a zatem początkową produkcję wielu numizmatów zlecano mennicom zagranicznym – szwajcarskim, holenderskim, austriackim, a nawet amerykańskim. Mennica Państwowa początkowo mieściła się w pomieszczeniach Głównego Urzędu Probierczego w Warszawie przy ul. Złotej 37. W pierwszej połowie lat 20. przeniesiona została do budynków rosyjskiego monopolu spirytusowego przy ul. Markowskiej 18. Przenosiny placówki i związaną z tym uroczystą inaugurację uświetnił swą obecnością prezydent Stanisław Wojciechowski. Wydarzenie upamiętniono emisją okolicznościowej pięciogroszówki projektu Wojciecha Jastrzębowskiego (5 groszy z 1924 r.).

Jednymi z pierwszych monet, które trafiły do powszechnego obiegu były 1 zł i 2 zł z wizerunkiem kobiety „Żniwiarki”. W 1925 roku wybito 5 zł „Konstytucja” oraz złote monety 10 zł i 20 zł z wizerunkiem Bolesława Chrobrego z projektu Tadeusza Breyera, jednak żadna z nich nie trafiła do powszechnego obiegu, a na rynki kolekcjonerskie. Dla uczczenia rocznicy powstania listopadowego, w 1930 roku wybito monetę okolicznościową – 5 zł „Sztandar” projektu Wojciecha Jastrzębowskiego. Jest dziś jedną z bardziej poszukiwanych monet, zaraz obok 5 zł „Nike”. Postacią często upamiętnianą na monetach był marszałek Józef Piłsudski, jego wizerunek występował zarówno na monetach okolicznościowych, jak i na monetach obiegowych. Przez wielu kolekcjonerów okres dwudziestolecia międzywojennego jest uważany za najciekawszy w dziejach polskiej numizmatyki.

Skupujemy monety obiegowe z okresu 2 rp (przedwojenne) z lat 1923-1939. Poniżej prezentujemy wykaz najbardziej popularnych monet z tego okresu:

Nominał Średnica Masa Metal lub stop Rocznik emisji
1 grosz 14,7 1,5 g brąz 1923, 1925, 1927, 1928, 1930, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1936, 1937, 1938, 1939
2 grosze 17,6 2,0 g mosiądz/brąz 1923
5 groszy 20 3,0 g mosiądz/brąz 1923
10 groszy 17,6 2,0 g nikiel 1923
20 groszy 20 3,0 g nikiel 1924-1925
50 groszy 23 5,0 g nikiel 1923
1 złoty 23 5,0 g srebro 1924,1925
1 złoty 25 7,0 g nikiel 1929
2 złote 27 10,0 g srebro 1924,1925
2 złote 22 4,4 g srebro 1932, 1933, 1934
2 złote (Józef Piłsudski) 22 4,4 g srebro 1934, 1936
2 złote (żaglowiec) 22 4,4 g srebro 1936
5 złotych (Nike) 33 18,0 g srebro 1928, 1930, 1931, 1932
5 złotych (sztandar) 33 18,0 g srebro 1930
5 złotych (głowa kobiety, babka) 28 11,0 g srebro 1932, 1933, 1934
5 złotych (orzeł strzelecki) 28 11,0 g srebro 1934
5 złotych (Józef Piłsudski) 28 11,0 g srebro 1934, 1935, 1936, 1938
5 złotych (Żaglowiec) 28 11,0 g srebro 1936
10 złotych (Bolesław Chrobry) 19 3,23 g złoto 1925
10 złotych (głowa kobiety, babka) 34 22,0 g srebro 1932, 1933
10 złotych (Jan III Sobieski) 34 22,0 g srebro 1933
10 złotych (Romuald Traugutt) 34 22,0 g srebro 1933
10 złotych (orzeł strzelecki) 34 22,0 g srebro 1934
10 złotych (Józef Piłsudski) 34 22,0 g srebro 1934, 1935, 1936, 1937, 1938, 1939
20 złotych (Bolesław Chrobry) 21 6,451 g złoto 1925